Thứ Tư, 4 tháng 12, 2024

Thơ Tình Chùm Số 1.229

 

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 35

 

Giặc nội xâm mưu thâm kế hiểm

Bầy hắc nô đàng điếm ăn chơi

Gian thần ác bá khắp nơi

Liên minh ma quỷ giống nòi kể chi

 

Đạo Dẫn than tới thì mạt vận

Bạn ta từng lận đận lầm than

Bốn bề khói lửa điêu tàn

Ngoại bang xâm lấn dã man nhục hình

 

Còn tin ai triều đình đổ nát

Thói sai nha sát phạt chẳng từ

Cạn nguồn suối mát chân như

Phật tiên quả đắng thiên tư cửa thiền

 

Người thày thuốc triền miên sầu tưởng

Treo cờ sao ba tượng trong tòa

Tiều kêu đồ ấy lập lòa

Tiên thiên bày biện nhạt nhòa làm chi?

 

Ngư thắc mắc có gì khó hiểu

Nhập Môn rẳng bảng hiệu nhà ta

Âý từ kinh dịch thảo ra

Nửa trong y học bao la thần kỳ

 

Môn trong quẻ Bào Hy có tám

Tính toán thành Kiền Khảm Tốn Ly

Tiếp theo Cẩn Chấn Khôn Đoài

Tiên thiên một bức đồ khai muôn loài

 

Coi phương hướng trần ai sinh hóa

Tám quẻ gieo nhân quả xấu lành

Âm dương đủ cả ngũ hành

Đạo y kinh dịch tính danh rõ ràng

 

Kiền tây bắc rồi sang đình Hợi

Tuất lẻ loi chới với đi đâu

Khảm phương chính bắc tương cầu

Tý cung nhấp nhổm nhiệm mầu biết không

 

Cấn đông bắc hanh thông Dần Sửu

Chấn soán ngôi đương Mão phương đông

Chân trời trải rộng mênh mông

Tốn kia Thìn Tỵ cánh đồng đông nam

 

Hướng chính nam nhăm nhăm đương Ngọ

Ly cung này sáng tỏ chiều lam

Khôn Mùi Thân phía tây nam

Đoài đương ngôi Dậu lại nhằm tây phương

 

Trong tám hướng âm dương suy xét

Máy trời xây rõ nét năm hành

Hậu thiên Ly Khảm tạo thành

Cho hay khí huyết rõ rành chủ trương

 

Ly hơi lửa thuộc dương khí bốc

Khảm rõ ràng là nước máu âm

Song mà Ly đứng bóng dâm

Khảm cung đầy giữa thật cầm chân dương

 

Biết hư thực âm dương biến hóa

Hiểu chưa thông hậu quả khó lường

Mong rằng y thuật tinh tường

Nước đầy lửa trống tìm đường cứu nguy

 

Cần hòa hợp phải tùy nước lửa

Thế mạnh này chất chứa trong mình

Yếu thời nước lửa bất minh

Chưa thông kinh dịch thuận tình chước y.

 

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

15.4.2020 Lu Hà

 

 

 

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 36

 

Tổ sư dạy Hiên Kỳ trước hết

Quẻ Bào Hy phải thiệt tỏ tường

Tiều phu hỏi tượng Minh Đường

Là đồ khí hậu chủ chương lẽ gì?

 

Môn trả lời hai nghì trên dưới

Bức họa này vời vợi thiên tri

Giống như soạn thảo kinh thi

Người kia vật nọ tóm ghi lược đồ

 

Vẽ mười vòng cùng phô một nhóm

Khí hậu coi từng xóm ứng nhau

Năm ngày một hậu bồ xâu

Rõ ngay ba hậu bắt đầu tính coi

 

Được một khí sáng soi tỏ dạng

Hai khí thành một tháng kể ra

Đất trời vận chuyển bao la

Giáp mười hai tháng ấy là một niên

 

Một năm tự thiên nhiên riêng biệt

Có bốn mùa nhất thiết tạo nên

Hai mươi bốn tiết theo liền

Xây hai chục tám sao biên sách trời

 

Ba mươi sáu cung thời xuân đến

Đều nhịp nhàng sinh biến xoay vần

Mỗi năm khí hậu tần ngần

Mười vòng lớn nhỏ bần thần thủy chung

 

Bởi việc đời tận cùng bác vật

Mười vòng xoay trời đất một hồ

Lặng lòng coi bức thư đồ

Ba ngàn thế giới nhấp nhô thấy bờ

 

Tuyệt tác thay hoang xơ cây cỏ

Sách châm kim lại có ba hình

Mỗi khi thập tử nhất sinh

Cao minh y thuật gọi Minh Đường đồ

 

Hình nằm sấp để đo kinh túc

Huyệt dò tìm thành thục sau lưng

Thái dương chớ có lừng khừng

Một hình nằm ngửa coi chừng Dương minh

 

Còn hình ngồi đinh ninh một mé

Túc thiếu dương rành rẽ hai bên

Ba hình lập được một nền

Ba trăm sáu chục năm tên tuyệt vời

 

Coi kinh lạc tới nơi tới chốn

Đồ Đường minh đủ trọn độ trời

Một niên thủ túc ai ơi

Ba âm liền với ngoài thời ba dương

 

Mười hai kinh chia đường mấy lớp

Có sau du sáu hợp thường châm

Người nào đau đớn kinh âm

Huyệt du chọc đúng thoát mầm tai ương

 

Tam tiêu, mật, huyệt thường bọng đái

Dạ dày kia với lại ruột gìa

Ruột non gan thận trau tria

Kinh dương thoát hiểm bên rìa rừng hoang

 

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

16.4.2020 Lu Hà

 

 

 

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 37

 

Kinh sáu phủ thênh thang ta đếm

Bảy mươi hai huyệt chiếm tay chân

Kinh âm năm tạng từng phần

Sáu mươi lỗ huyệt cao nhân chia đều

 

Sáu đối sáu sách nêu trên hết

Thành thơ ca rõ thiệt âm dương

Mười hai huyệt đạo tỏ tường

Sáu bài khí huyết vẫn thường viết ra

 

Phép châm cứu người ta ca ngợi

Mười tám bài vời vợi sáng thông

Huyệt kinh phải đọc thuộc lòng

Dương kinh lục phủ xuôi dòng vinh du

 

Tiều thán phục thiên thu vạn đại

Ngư đồng tình phải trái phân minh

Mười hai kinh nguyệt thuận tình

Hơi dồn máu chạy nhân sinh muôn loài

 

Luận khí huyết sáu bài hoan lạc

Môn khen hay chẳng khác thánh ca

Mỗi câu mỗi huyệt xem ra

Bắt đầu từ phế chạy qua đại trường

 

Xung phủ đến thiếu dương biết trước

Mối theo đường hung ức ngón tay

Thương dương cũng đến chỗ này

Chạy lên trước mũi tên bày nghênh hương

 

Khấp tủa xuống dưới đường ấn bạch

Vị với tỳ tới nhánh ngón chân

Lệ đoài xin chớ tần ngần

Ai hay vú tả rào phần đại bao

 

Ao tiểu trường vào ba tâm chủ

Huyệt cực tuyền tột chỗ da xương

Hữu ra ngón út đầu đường

Thiếu xung thiếu trạch tả thông trong ngoài

 

Phần thính cung ở tai bên tả

Dài chí âm mới hạ bài tư

Tình minh gốc mũi như từ

Giữa bàn chân giữa xem như dũng tuyền

 

Đến du phủ tả biên phủ huyệt

Chiều trung xung khẩn thiết thiên trì

Quan xung ngón cái đen sì

Trúc ty huyệt ấy như di chặng này

 

Y thuật cao can vầy sáu đảm

Đồng tử ra gò má tả cầm

Ngón chân út rõ khiếu âm

Thẳng bên vú hữu âm thầm kỳ môn

 

Vòng khí huyết đóng đồn răm rắp

Mười hai kinh lạc khắp ngày đêm

Trong ngoài chuyển vận êm đềm

Rồi nhanh như ngựa hòa mềm xa đi.

 

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

17.4.2020 Lu Hà

 

 

 

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 38

 

Sách y học nhân tri bách bộ

Gía gương hình theo đó kê toa

Ngư khen như gấm thêu hoa

Nhớ lời Đạo Dẫn dạy ta rành rành

 

Nguồn cội ấy sáng danh trời đất

Phải dựa theo vẽ thật giống ta

Đại huynh giảng lại rõ ra

Máy trời trọn lọc trong ba hình người

 

Từ cổ kim bao đời truyền thụ

Mười can sinh chi hóa mười hai

Nội kinh luận ngữ chẳng sai

Âm dương tứ đại muôn loài hữu sinh

 

Dần ứng phổi thơ minh đường đó

Ruột già kia với mão đứng nhìn

Dạ dày lại ứng với thìn

Cho hay lá lách tỵ gìn giữ cho

 

Mùi ruột non tim dò đường ngọ

Bọng đái thân thận dậu màng tim

Tuất đừng mải miết đi tìm

Tam tiêu ứng hợi cánh chim hải hồ

 

Tý với mật sửu vô gan đó

Âm với dương thân có trẻ già

Ngũ hành tuần tự phân chía

Mười hai kinh lạc trau tria góp phần

 

Nhiều khoa thuốc thế nhân liệu tính

Tiều chưa rành minh định ra sao?

Dẫn từng chỉ bảo khi nào

Sơ qua mấy vị hư hao tháng ngày

 

Học phải hành xưa nay kinh nghiệm

Đường Nhập Môn màu nhiệm sách thày

Kỳ Nhân Sư, vốn thẳng ngay

Biết bao tinh túy hàng ngày truyền cho

 

Đường dẫn kinh cần lo thang thuốc

Cân từng ly mà bốc cho tường

Bàng quan kinh túc thái dương

Thuận theo kinh thủ tiểu trường đọc tên

 

Đường cao bản dẫn lên khương hoạt

Hoàng bá thì phải thoát chớ lầm

Đừng quên kinh ấy thiếu âm

Hợp thành túc thận thủ tâm hai phần

 

Trong hoàng bá tế tân tri mẫu

Khương hoạt coi thận dẫu đã chuyên

Thiếu dương kinh hỏa biểu truyền

Túc thành phủ đảm nối liền tam tiêu

 

Vị xuyên kung là điều ghi nhớ

Với sài hồ để trợ thanh bì

Trị tiêu xuống dắt một khi

Nhờ chàng túc quyết tới thì âm can

 

Hai đàng kinh gian nan môn hỏa

Thủ mệnh kia chuyển hóa thanh bì

Sài hồ rễ thoát kinh đi

Xuyên khung y lý nhâm nhi một đường.

 

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

18.4.2020 Lu Hà

 

 

 

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 39

 

Kinh thủ đại đồ trường ăn chứa

Dương minh hương vị ứá cát căn

Thăng ma bạch chỉ dâng tràn

Thạch cao lên xuống dịch toan dẫn truyền

 

Thái âm kinh dĩ nhiên thủ phế

Túc tỳ kia hai thể đường y

Thăng ma bạch thược vào tỳ

Thung đi cát cánh vân vy phế đình

 

Vào bạch chỉ dẫn kinh các vị

Nhận trong ngoài chứng chỉ khỏi lầm

Ngư tiều ba dương ba âm

Sáu kinh dón lại chứng nhầm thì sao?

 

Nhập Môn bệnh mới vào cảm cúm

Sáu kinh kia co cụm rõ ràng

Thái dương nóng huyết mê sàng

Cứng đơ xương sống đau ngang ống quần

 

Thiếu dương cũng phân vân nóng lạnh

Phải coi chừng từ nách xuống hông

Tai ù miệng đắng biết không?

Dương minh khát cổ hơi nồng miệng hôi

 

Mắt sưng tấy ôi thôi mũi đỏ

Táo bón ngồi nhăn nhó khó tiêu

Chẳng nằm từ sáng tới chiều

Nhấp nha nhấp nhổm liêu xiêu hãn dầm

 

Thấy nước vàng da ngâm ban mọc

Vào ra càng khó nhọc đôi chân

Thiếu âm họng lưỡi khô khan

Rên la khát nước góc màn nằm co

 

Quyết âm càng hung no gân giật

Dái thụt vào bần bật lưỡi cong

Nhăn nheo âm hộ co vòng

Thái âm đau bụng lưng còng gối ôm

 

Không ỉa được chồm hôm nhà xí

Rách hậu môn tắc bí vô cùng

Tái xanh thảm hại não nùng

Ban ngày mê ngủ hãi hùng Phong Đô

 

Để lâu ngày dồn xô đủ dạng

Đường truyền kinh, phủ tạng chẳng tinh

Mang câu “ dẫn khẩu nhập đình “

Làm sao tránh khỏi bệnh tình phát to

 

Thoát sao khỏi vòng vo y học

Bậc đại phu biết trước chăm lo

Học y muốn khỏi tội to

Lâm sàng triệu chứng phải dò căn nguyên

 

Viết lời ca thày truyền bí quyết

Kỳ Nhân Sư khẩn thiết yêu cầu

Ta xin đọc lại từ đầu

Sẵn đây giấy mực từng câu chép vào

 

Trong ngoài hợp làm sao chứng tỏ

Lẽ hằng nhiên thấu rõ đổi dời

Theo niên năm vận tiết trời

Ứng cùng sáu khí ở người mà ra.

 

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

19.4.2020 Lu Hà

 

 

 

 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét