Thứ Ba, 24 tháng 12, 2024

Thơ Tình Chùm Số 1.233

 

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 55

 

Gốc tạng phủ thần linh soi sáng

Thuận ngũ hành năm tháng tạo ra

Vần xoay trong cõi người ta

Vợ chồng con cái mẹ cha an lành

 

Ngôi chồng vợ tung hoành thuận nghịch

Mẹ cùng con cảm kích dựng xây

Bộ âm tạo mạch dương vầy

Chồng thừa ngôi vợ bấy chầy vào trong

 

Lại như vợ mở cung cửa lớn

Lấn ngôi chồng bộn rộn ngóng trông

Bộ dương để mạch âm thông

Thong dong tới bậc minh công là hoành

 

Thừa ngôi mẹ nghịch danh con ngỏ

Mẹ thừa con thuận ở tình nhau

Ung dung bắt mạch xoát cầu

Máy âm dương nhóm biết đầu gái trai

 

Ba bộ dương mạch ai đó thịnh

Là con trai dự tính chẳng sai

Ba âm mạch thịnh gái thai

Trai đôi tả đới tung hoài mãi thôi

 

Hữu đới hoành gái đôi hóa dịch

Thành trai ba mạch nghịch tả dương

Gái ba mạch thuận là thường

Hữu âm hình tướng vấn vương truyền lòng

 

Huyền, khẩn, lao, hoạt, cường yên vị

Chết rõ ràng trầm tế vân vi

Cao tay mạch tượng lỗi gì

Biết ngay thai yểu còn nghi ngại gì?

 

Bụng bà chửa thai nhi nằm đó

Mấy chứng thai xưa có khảo biên

Sách ghi tử giản tử huyền

Than ôi! Tử thũng, tử phiền, tử lâm

 

 

Bao chứng tử hoài nhâm tử khí

Hơi nghén gây tỳ vị đau trong

Tiều rằng chứng giản là phong

Mong manh mạng sống đau lòng nhân gian

 

Đàm nhiều chứng nguy nan tà ác

Khí hư ra xơ xác âm hao

Hai tay co quắp đau bào

Lậu thai bụng lớn máu trào túa ra

 

Thai lậu động khác xa là chứng

Thai bình thường mẹ nựng con ta

Tình thương mẫu tử thiết tha

Động là khí bách lậu là nhiệt thương

 

Lời thai luận biến thường nhiệt thấp

Nội thương bàn hô hấp thấy ai

Khử tà mới giữ được thai

Phong đàm thuốc ấy đúng loài trị an

 

Chứng huyễn hoặc mê man bất tỉnh

Phải lo toan định tính rõ ràng

Làm sao cho hết mơ màng

Nghén chưa đủ số bụng nàng đớn đau

 

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

30.4.2020 Lu Hà

 

 

 

 

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 56

 

Bảy tám tháng sau thì chuyển bụng

Nào biết đâu như chứng giả đò

Thày lang bốc thuốc thăm dò

Khù khờ phép tắc lò mò linh tinh

 

Nửa bốc thuốc thôi sinh ngần ngại

Tháng còn non sợ hại cả hai

Nửa thời hốt thuốc an thai

Còn thừa ngày tháng hoa khai lỗi kỳ

 

Tiếng sao khỏi lang y họa rước

Thuốc nào hay xin được lưu truyền

Nhập Môn quan sát trước tiên

Luận y thai nghén sách biên tỏ tường

 

Mười tháng chửa thông thường thai lệ

Cho đến ngày cửa sẽ mở ra

Tử cung co thắt rên la

Lưng đau nhức nhối mắt hoa tối trời

 

Như dưa chín cuống rời khỏi gốc

Nằm đơ ra hồng hộc cạn dòng

Trái thơm quả ngọt long đong

Gọi là chính sản cầu mong an lành

 

Bảy tám tháng mong manh yếu ớt

Chứng lộng thai xanh nhợt đuối hơi

Gọi là thí nguyệt nhặt lơi

Bụng đau xâm xỉa tả tơi mặt mày

 

Kinh nghiệm cho xưa nay khuyên bảo

Con nằm yên mẹ dạo bước chơi

Vẫn chưa đủ tháng chẳng rời

Mẹ yên tâm nhé nụ cười hân hoan

 

Trời sinh voi chứa chan ngọn cỏ

Luật tự nhiên xin chớ lo phiền

Hỏi tra ngày tháng trước tiên

Ly kinh một mạch coi liền là hay

 

Chứng lộng thai lắt lay chính sản

Thật hiểm nguy đừng dạn dĩ ngay

Thôi sinh phạm lỗi tắt ngày

Khai hoa chẳng đợi quắt quay kiếp người

 

Hại thế nhân hại đời thày nữa

Kê đơn liều chẳng chữa người ta

Hãy coi cái kén trứng gà

Đủ ngày mỏ khoét vỏ ra con này

 

Thuốc an thai dễ hay gây nạn

Đẻ đến ngày thày cản con ra

Nỗi niềm mong đợi thiết tha

Lang băm quậy phá cảnh nhà nát tan

 

Lộng thai chính sản, bàn tay nắm

Bậc lương y đâu dám kê liều

Cứu người cũng có lắm chiêu

Ly kinh mạch quyết bao điều tử sinh

 

Một hơi sáu lần ly kinh đến

Hoạt tế trầm mạch chẹn cũng đành

Nửa đêm đau dữ sắp sanh

Ngày mai sẽ thấy sáng danh Chúa trời.

 

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

1.5.2020 Lu Hà

 

 

 

 

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 57

 

Tiều mới hỏi chửa thời rồi đẻ

Bởi cớ sao còn kẻ oán than

Nhân sinh sao lắm gian nan

Tự nhiên xúc vật bình an hơn người

 

Môn cho rằng cảnh đời lỗi đạo

Chẳng kiêng dè bợm trạo sinh nhai

Đàn bà vô ý mang thai

Trách trời oán đất đơn sai tại mình

 

Thuốc phụ khoa thánh minh căn dặn

Phải tuân theo đều đặn thường xuyên

Bảy điều sư tổ từng khuyên

Giữ thân né tránh sầu miên nhọc nhằn

 

Chớ xông pha săn văn công việc

Khí huyết tăng bày biện linh tinh

Hai là tới trước kỳ sinh

Dăm ba ngày sẽ thình lình trở thai

 

Điều thứ ba ép nài ăn uống

Khiến thai nhi to tướng béo phì

Thứ tư dâm dục tù tì

Chăn loan gối phụng tỉ ti ái tình

 

Thành lao lực đốt tinh phá khí

Bào khô khan dị nghị xa gần

Mặc cho âm hộ rộng dần

Lăng xăng thăm hỏi gây phần loạn sinh

 

Thứ năm ngại sợ mình thai động

Chữ ưu nghi lại lộng vào thân

Khiến ai vấn bốc tần ngần

Sản hoàng hai chữ bần thần não nhân

 

Nghe mụ đỡ rặn khan vội vã

Khiến con ra ngược cả bụng cương

Sáu là nguy hại nội thương

Phều phào ốm yếu mình thường thiếu hơi

 

Nguồn khô cạn rặn hơi quá sớm

Con khó ra lại chớm máu tươi

Bảy phần phận sự chơi vơi

Sách y ghi chép tới nơi tận tình

 

Cõi nhân gian tử sinh hợp lẽ

Theo luật trời nặng nhẹ phân minh

Truyền thừa xem pháp tướng tinh

Mặt chừng là mẹ lưỡi hình dáng con

 

Mặt tươi tắn vuông tròn lưỡi thắm

Lưỡi thâm khô ảm đạm mặt xanh

Giá băng mẹ chết thôi đành

Lưỡi xanh mặt đỏ con thành hồn ma

 

Mặt xanh lưỡi đỏ là mẹ sống

Còn lưỡi xanh mặt đỏ giống nòi tiêu

Hài nhi thất thểu phiêu diêu

Hồn mây thê thảm bóng chiều tịch dương

 

Phép y lý mạch tường sáng tỏ

Phương pháp nào chỉ rõ cho hay

Tiều rằng mạng sống trong tay

Ngàn cân sợi tóc gió bay lá vàng

 

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

2.5.2020 Lu Hà

 

 

 

 

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 58

 

Đường Nhập Môn vẻ vang sản hậu

Một khoa riêng trần cấu bấy nay

Tổ sư có lắm vị hay

Chứng nào thuốc ấy uống ngay khỏi liền

 

Nghe tâm pháp thày truyền hậu thế

Nguyên ba điều ta kể ra đây

Một là máu trống hỏa đầy

Cuồng kinh nóng táo thân gầy xác xơ

 

Chứng bại huyết bơ phờ mệt nhọc

Vọng hành tăng kêu khóc đầu đau

Chân tay bụng cứng bám nhau

Ăn nhiều uống lắm trước sau tới cùng

 

Hay nôn mửa ba xung ba cấp

Chiếu chăn thành hầm hập rên la

Xung vì bại huyết mà ra

Xung tâm, xung phế thật là thảm thương

 

Cấp mới đẻ thê lương phiền não

Thổ tả càng nhệu nhạo mùi hôi

Tổ xưa dùng thuốc chữa rồi

Có ba việc cấm than ôi tạc lòng

 

Thang phật thủ xin mong đừng bốc

Vị xuyên khung cực độc chẳng lành

Xuyên khung tán khí đã đành

Lại hay phát hãn rắp ranh hư nhèm

 

Thang tứ vật hay kèm trong thuốc

Địa hoàng quen thược dược dụng sinh

Chẳng hiềm sống lạnh máu kinh

Ngặt thời phải dụng chín mình chế đi

 

Khí huyết suy sau khi chửa đẻ

Thược dược chua lạnh sẻ tửu sao

Cấm dùng thang tiểu sài hồ

Hoàng cầm tính mát ngăn hồ huyết đi

 

Bệnh dày vò tật di dơ dáy

Lời huấn kinh thày dạy chớ quên

Mấy mùi dược tính chẳng hiền

Chớ cho xâm nhập vào miền tam tiêu

 

Biểu chứng phạm bao điều giả tượng

Có rất nhiều hình tướng y thư

Xưa nay có mấy tôn sư

Trị khoa hậu sản như từ Đan Khê

 

Dòng Chu tử hành nghề tỏ rõ

Đẻ về sau khá bổ máu hơi

Gốc làm mạch chủ thảnh thơi

Quản chi tạp chứng về nơi ngọn ngành

 

Thật cao minh ngọn xanh bền gốc

Bá thuật cùng thuốc bốc thiên uyên

Ngợi khen mạch quyết lưu truyền

Bao người sản hậu nhân duyên mất còn

 

Ngư lại hỏi trẻ con lẫm chẫm

Một hai ba tuổi nhẩm chưa đầy

Đau thời coi hổ khẩu tay

Cho hay thực chỉ vằn bày chứng cai.

 

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

2.5.2020 Lu Hà

 

 

 

 

Y Đức Hai Họ Mộng Bào

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 59

 

Phép coi gái hữu trai bên tả

Trỏ lóng ba ngón ngả ba quan

Phong quan lóng gốc thế gian

Lóng nhì ải khí ba bàn mệnh quan

 

Vằn xanh ngang gió can quá mức

Bỗng đỏ vằn nóng nực ran mình

Vằn xanh đỏ loạn chứng kinh

Vằn hồng bợt nhạt ấm mình bụng đau

 

Vằn lóng gốc trị mau khỏi bệnh

Phải nhanh tay chớ chểnh mảng lâu

Vằn qua ngón giữa chuyển mầu

Hơi tà chạy đến càng rẫu rĩ than

 

Bắn lên trảo, giáp nan giải lắm

Chứng nguy này thê thảm hài nhi

Vằn đen như mực loạn bì

Lấn vào ba ải đông y hoảng rồi

 

Biết chừng ấy mà thôi chẳng rõ

Còn cách nào đâu đó bệnh tình

Môn rằng: Con trẻ mới sinh

Máu hơi còn yếu mạch hình khó coi

 

Giáp năm cũng có người mắc chứng

Thật đớn đau đi đứng hay ngồi

Xem ra bệnh đã nặng rồi

Gân xương mạch lạc lần hồi mở ra

 

Kỳ Nhân Sư nhi khoa giỏi trị

Khí sắc coi vị trí mạch kinh

Tướng xem trên huyệt Tình minh

Thấy trong tạng phủ bệnh tình chữa ngay

 

Xem ngón tay bấy nay biếng nhác

Thày rờ xem mạch Sác có không

Sác cùng chẳng sác coi ròng

Sác cao bốc nhiệt sác không khí hàn

 

Một ngón tay thong dong ba mạch

Hơi thở đều tách bạch điều hòa

Hai lần là thoát chẳng ngoa

Ba lần là thốt nhạt nhòa mồ hôi

 

Bốn lần tổn than ôi năm đó

Gọi là hư chăng chớ vấn vương

Sáu lần không bệnh bình thường

Bảy lần bệnh nhẹ tám đương cận cài

 

Từ chín đến mười hai sẽ chết

Phép coi này nhất thiết tinh thông

Ngư bàn sách ấy thuần dương

Về phần trẻ nhỏ bệnh thường nhiệt dâm

 

Tiểu nhi ca tình thâm nòi giống

Bệnh trẻ con kinh động thống phong

Tich đờm cổ họng không thông

Cam sài giun sán mênh mông vô cùng

 

Sao kể hết chập chùng biển cả

Kiếp con người vàng đá phôi phai

Khen cho con tạo cắm cài

Âm dương kín chữ trần ai muôn hình.

 

*Nguyên tác thơ lục bát: Ngư Tiều Y Thuật Vấn Đáp

3.5.2020 Lu Hà

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét